.
.
.
URBANA DAMA – FENOMEN ZIMOVALIŠTA MALE UŠARE U GRADOVIMA SJEVERNE BOSNE I HERCEGOVINE
.
.
Monografija prirodnog blaga pod nazivom „Urbana dama-fenomen zimovališta male ušare u gradovima sjeverne Bosne i Hercegovine“ nastala je kao rezultat lične i dugogodišnje fascinacije ulogom sova u prirodnom svijetu. U BiH egzistira 10 vrsta sova kao i jedno od najvećih zimovališta male ušare (lat. Asio otus, engl. Long-eared owl) u ovom dijelu regije – Šamac na Savi. Tematika zimovališta male ušare i dalje je obavijena velom misterije, jer je jedna od rijetkih vrsta sova koja se okuplja u zimska jata. Tokom zimskih mjeseci 2016, 2017. i 2018. godine, obišao sam više gradova na sjeveru Bosne, evidentirao i fotografisao gradska zimska jata male ušare – zimovališta. Ranija i tekuća terenska istraživanja vršena u sjevernoj BiH, 2012. i 2018. goddine, od strane članova Ornitološkog društva „Naše ptice“ iz Sarajeva i članova Društva za istraživanje i zaštitu biodiverziteta iz Banja Luke, otkrila su desetine različitih lokacija na sjeveru BiH u kojima zimuje mala ušara. S druge strane, ja sam svoj rad fokusirao na gradove sjeverne Bosne kao naseljena i urbana mjesta, koja tokom zimskog perioda nastanjuju ove sove, što predstavlja neobičan fenomen ako uzmemo u obzir da takav odabir lokacije ipak ne predstavlja njihovo klasično stanište (obodi šuma i oranica, grmovi i sl.). Sve naprijed navedeno dodatno rasplamsava maštu i čini malu ušaru neprikosnovenim mistikom u prirodnom svijetu koji nas okružuje. U monografiji je stavljen akcenat na Bosanski Šamac kao najveće gradsko zimovalište male ušare u BiH. Gradovi – zimovališta su udaljeni jedni od drugih u prosjeku 30 km putnom komunikacijom, nalaze se na putu rijeke Save i najvećim dijelom su dio plodnog geografskog reljefa sjeverne BiH, poznate kao Posavina. Posavina se nadovezuje na plodnu zemlju pod nazivom Vojvodina, u okviru susjedne Srbije, sa isto tako impozantnim brojem zimovališta male ušare. Poseban dodatak u monografiji, pored gradova, predstavljaju lokacije zimovališta u dvorištu pravoslavne crkve u opštini Srbac, dvorištu Franjevačkog samostana u Tolisi kod Orašja, zatim zimovalište u dvorištu katoličke crkve u Domaljevcu i zimovalište u dvorištu stare džamije u Brki kod Brčkog, što je predstavljeno u Spritualnom aspektu zimovališta. Monografija je, pored autorovog objektiva, dodatno obogaćena angažmanom gostujućeg fotografa, gospodina Danijela Mihajlovića, sa adresom u Barseloni (Španija), koji je svojim fotografskim umijećem doprinjeo jedinstvenom prikazu ove divne i misteriozne ptice.
Osnovni cilj fotomonografije jeste približavanje ovog neobičnog prirodnog fenomena svim domaćim i stranim ljubiteljima prirode, razbijanje sujevjerja koje još vlada u vezi prisustva sova na našim prostorima i predstavljanje ideje da je život u simbiozi između divlje životinje i čovjeka, koliko god se to činilo nemoguće, ipak moguć. Ukoliko poštovani čitalac u monografiji pronađe i djelić fascinacije na ovu vrstu, koja će pozitivno vibrirati u njegovom sjećanju, svrha monografije je ispunjena.
.
.
.
.
